یوخاری

مذهب سنتی و هویت ایرانی

آنا صحیفه یازارلار
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

صرف نظر از اینکه فیلم ها و کارتون های که در صدا و سیما در برنامه کودک و نوجوانان به زبان فارسی پخش می شود ،همه شان رویکرد ضد قومی دارند در برنامه های استانی نیز وضعیت به همین گونه است.

اما در این میان ساختن برنامه ها و کارتون های که به داستان های شاهنامه فردوسی می پردازند بسیار زیاد شده است و معلوم می شود برنامه ریزان صدا و سیما سعی می کنند مشکل هویت در ایران را از طریق ارجاع به شاهنامه در اذهان کودکان و نوجوانان بازسازی کنند.

چنین برنامه های تأثیری چون شمشیر دولبه دارند از یک طرف هویت ایرانی را به دوره باستان حواله می دهند و در جهت مخالف قصد نگه داشتن هویت اسلامی را دارند.

این دوخواسته متضاد البته با نگاه به بخش های مذهبی برنامه قابل درک و برداشت است .چنین هویتی هنوز بعد از گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی مورد مناقشه بین مذهبیون سنتی و مدرنیست های مذهبی است. ماهیت انتر ناسیونالیستی مذهب سبب شده است مدرنیست های مذهبی برای حل و فصل تناقضات موجود به بخش های از زردتشتی گرایی روی خوش نشان دهند و حتی عرفان اسلامی را به تبعیت از هانری کربن و اخلاف وی بازمانده از اندیشه های اوستا به حساب آورند.

این مسئله در کارتون های ساخت ایران نیز جلوه گر می شود به عنوان مثال داستان عیاری که در سریالی نشان داده می شود قبل از آنکه به اسلام پیوند داده شود بازمانده ای از آئین مهر و اوستا محسوب می شود ،یا تعابیری که از سال نو در بخشی از برنامه های صدا و سیما دیده می شود صرفا درک باطنی از آئین های شرک آمیز گذشته است و ربطی به عرفان اسلامی که در تقوا و زهد متجلی است ندارد .
گرچه هر فرهنگی به تناسبی آئین اسلامی را با فرهنگ بومی خود آمیخته است ولی در ایران مشکل اسلام از نوع برداشتی است که از ایران وجود دارد به همین جهت هویت اسلامی در ایران بین طبقه سنتی جامعه و روحانیون و روشنفکران مدرنیست دست به دست می شود.
به یاد داشته باشیم که آنچه مجاهدین خلق و یا نهضت آزادی از اسلام برداشت می نمودند تلفیق همین جریان بود.

در یک سیر تاریخی صد ساله مشاهده این روند نشان می دهد که علی رغم کوشش و تلاش مدرنیست های مذهبی هیچ ره آوردی برای گریز از این تناقض هویتی وجود ندارد . ایران به لحاظ داشتن هویت های گوناگون قومی و ملی نمی تواند تنها تناقض خود را با مدرنیسم به این شکل بشوید و خود را از پیچیدگی های نظری رهایی بخشد.

روی آوری به شاهنامه تنها هویت پارسیان را در معرض نمایش می گذارد و قاعدتاً بایستی مولفه های سایر اقوام و ملل نیز در آن لحاظ شده باشد در این بین دو راه در پیش است اولی تلفیق فرهنگ ها یا همان هضم آنها در فرهنگ فارسی که چنین رویکردی تا به امروز پاسخی درست نیافته است و دیگری قبول تکثر فرهنگی و تمایز بین مدرنیسم و اسلام نظیر آنچه که در برخی کشورهای اسلامی چون ترکیه دیده می شود.

تاریخ
2020.02.27 / 17:15
مولف
بهنام کیانی
شرح لر
دیگر خبرلر

قادین گولرسه...

نه آغلارسان، نه سیزلارسان، بیر دردی بئش اولان کؤنلوم...

تبریز دلیلری بیزی اؤزباشینا بوراخدی... – تبریزلی یازار

تبریزلیلره آچیق مکتوب: او کیشی کیمدیر؟

هیمنیمیزه غضبیمیز واردی، میزیلدانیردیق…

ارمنی تعصبو چکه‌ن «بایقوش» آذربایجانلیلار

ارمنیلر بو دعوتی قبول ائتمیرلرسه…

فاجعه اؤنوندییک: رژیمدن حاقیمیزی زورلا آلمالیییق!

سیز ۴۰ میلیونو اونوتموسوز – بایرامینیز مبارک

ارمنیلرین تهدید ائتدیی لو عسگروو وفات ائتدی

خبر خطّی
Axar.az'da reklam Bağla
Reklam
Bize yazin Bağla